DEX là mảng tiềm năng hàng đầu và là mảng không thể thiếu cho một hệ sinh thái. Bởi vậy, các DEX đều thường là những Dapp lớn mạnh nhất hệ, VD như Ethereum có Uniswap, BNB Chain có Pancakeswap hay Avalanche có Trader Joe … Dưới đây Holdstation sẽ liêt kê những dự án DEX tiềm năng nhất trên hệ sinh thái Aptos.
Pontem Network
Điểm nổi bật
Không chỉ xét riêng mảng DEX, Pontem Network hiện đang là dự án nổi bật nhất trong tất cả các dự án hệ Aptos. Khác với các dự án khác, team Pontem đã hoạt động một thời gian dài. Trước đó, dự án được xây dựng làm cầu nối giữa Polkadot và Diem Blockchain của Facebook. Sau đó chuyển hướng sang phát triển trên Aptos từ 2022.
Diem Blockchain cũng chính là tiền thân của Sui và Aptos hiện tại, bởi vậy, Pontem đã có nhiều năm để build cho một Dapp chạy trên ngôn ngữ Move – ngôn ngữ của Diem/ Aptos/ Sui. Cùng với đó là đội ngũ dày dặn kinh nghiệm, đã build dự án blockchain lớn từ những năm 2014 ➡ Lợi thế hơn hẳn so với đa số các dự án chỉ mới build cùng Aptos thời gian gần đây.
Backer uy tín
Ngoài ra, Pontem Network còn gây ấn tượng nhờ dàn backer hùng hậu. Dự án đã raise được 4.5M từ các quỹ hàng đầu như Alameda Research, Animoca Brands, Delphi Digital, Avalanche, … hay chính Aptos.
Sản phẩm chất lượng
Do đã build từ lâu, Pontem gần như đã phát triển một bộ sản phẩm tối ưu cho người dùng và dev web3 đi vào hệ sinh thái Aptos. Trong đó, những sản phẩm nổi bật nhất là
👉 LiquidSwap – Sàn giao dịch DEX theo cơ chế AMM đầu tiên trên Aptos. Đây là sản phẩm được kỳ vọng nhất và cũng chính là mũi nhọn của Pontem hiện tại. App dùng rất nhanh và mượt, hiện đã có thể trải nghiệm trên testnet.
👉 Pontem Wallet - Cũng là một wallet đơn giản, hiệu quả như các wallet khác đang được phát triển trên Aptos. Nhưng đây là wallet được tích hợp luôn cùng hệ sinh thái sản phẩm Pontem.
👉 Move VM – bản fork của EVM. Cho phép đưa các Dapp EVM tới Aptos một cách dễ dàng. Đây là công nghệ rất có tiềm năng vì nhìn lại những blockchain mạnh mẽ nhất đều có EVM để kéo dòng tiền từ Ethereum qua, chưa kể Aptos lại còn là một blockchain non- EVM nên sẽ có nhiều cơ hội cho Move VM phát triển.
Ngoài ra còn có Move Intellij IDE Plugin và Move Code Playground, những sản phẩm hỗ trợ đắc lực cho dự án/ developer muốn build trên Aptos. Có thể so sánh Pontem gần như một chiếc cổng bước vào thế giới Aptos.
Cộng đồng
Hiện tại, twitter @PontemNetwork đang có hơn 41k người follow, nhiều nhất trong số các dự án hệ Aptos. Trong nhóm discord và telegram có lần lượt 42k và 21k thành viên. Độ tương tác ở mức trung bình và chưa thấy nổi trội.
Tsunami Finance
Điểm nổi bật
Tsunami Finance là một bản Fork gần như y hệt từ GMX của hệ Arbitrum. Trong thời gian vài tháng trở lại đây, GMX chỉ từ một sàn Margin DEX nhỏ với doanh thu ~ 2% của dYdX, đã tăng mạnh lên con số 50%. Mô hình chia sẻ 100% phí giao dịch cho user qua các hình thức staking/ farming và trả bằng ETH đã thu hút một dòng tiền lớn từ cá mập. ➡ Mô hình này rất thành công ➡ Cần chú ý tới Tsumami Finance.
Mô hình hoạt động
👉 Sản phẩm đầu tiên của Tsunami là sàn Swap. Theo như dự án, cơ chế swap của Tsunami giải quyết được điểm yếu của cả mô hình AMM, vAMM và Orderbook và đem lại trải nghiệm tốt nhất cho user cả về mức phí và độ trượt giá. Tuy nhiên chưa nói rõ được sản phẩm này sẽ làm như nào.
👉 Sản phẩm cốt lõi của dự án sàn DEX margin trading – cho phép user trade không trượt giá đòn bẩy lên tới 30x. Dự án có giao diện không được đẹp lắm, ngoài ra, sản phẩm mới đang ở mức testnet nên chưa có thông tin thêm về các cặp hay phí giao dịch.
Tokenomic chất lượng
Nami là governance token của Tsunami Finance. Nhưng khác với $GMX, Nami gần như không có utility nào ngoài voting. Holder của Nami sẽ có thể nhận được quyền mint sớm khi dự án phát hành NFT trong tương lai, ngoài ra, Nami không có gì nổi bật.
Điểm đặc biệt là ở token $TLP – tương đương với $GLP của GMX, holder của TLP sẽ nhận được 70% phí giao dịch từ sàn. TLP cũng được cấu tạo từ một rổ các tài sản khác nhau gồm stablecoin và bluechip, tuy nhiên, mô hình thu phí từ phần lỗ của trader đang chưa có như GMX. Để hiểu kĩ hơn về mô hình GMX và so sánh với Tsunami có thể đọc tại đây.
Cộng đồng
Hiện tại, twitter @TsunamiFinance đang có gần 20k người follow, trong nhóm discord cũng có khoảng 20k thành viên. So với mặt bằng chung các dự án trên Aptos thì Tsunami cũng được cộng đồng chú ý nhiều, mặc dù chưa có chi tiết về đội ngũ hay roadmap.
1KX Protocol
Điểm nổi bật
Không chỉ là một DEX, 1KX đã và đang xây dựng một giải pháp Defi toàn diện. Ở đó tích hợp cả swap, margin trading, staking, liquidity pool, stablecoin, lending và quản lí tài sản. Dự án đã được chú ý đến nhiều từ khi launch beta trên zkSync testnet, một layer 2 rất tiềm năng giai đoạn này. 1KX có định hướng sẽ chạy multichain trên Ethereum, Aptos và các Layer 2.
Các sản phẩm nổi bật
👉 OSD – stablecoin của chính hệ sinh thái 1KX. OSD peg theo USD, sẽ là tiền tệ cho tất cả tài sản list trên 1KX, kết nối giữa các pool thanh khoản và đóng vai trò then chốt với lending, borrowing. Theo dự án, OSD sẽ được back bởi tài sản trong treasury, và mọi tài sản trong các pool thanh khoản.
👉 Single side liquidity– Cho phép user cung cấp thanh khoản cho dự án mà chỉ cần dùng 1 asset. Thay vì như ở các Dapp, anh em sẽ cần BTC + ETH để cấp LP cho cặp BTC/ETH. Thì tại 1KX user chỉ cần ETH hoặc BTC. Hơn nữa, vì là Dapp tích hợp đủ các ứng dụng Defi, user cấp LP cho 1KX có thể nhận được fee từ tất cả swap, perpetual, lending, ….
👉 Swap – Bao gồm stable swap như Curve và margin trading như dYdX. Nhờ OSD, mà stableswap sẽ có mức phí và trượt giá cực rẻ. Sàn margin trading thì cho đòn bẩy lên tới 10x, và không có trượt giá – giống GMX. Khác với perpetual, margin trading sử dụng stablecoin để đòn bẩy, vậy nên OSD cũng đóng vai trò rất quan trọng tại đây.
➡ Có thể thấy, OSD gần như là xương sống cho các mảng hoạt động của 1KX. Phần lending và borrow của 1KX không có nhiều nổi bật, nhưng chắc chắn sẽ trực tiếp liên quan tới stable coin là OSD. Nên thành công của dự án này phụ thuộc rất nhiều vào OSD.
Tokenomic
1KX – token chính của dự án nhưng sẽ không được bán hay đi private. Cách để kiếm 1KX chỉ có thể là từ:
- Cung cấp thanh khoản trên 1KX.
- Vay trên 1KX.
- Trade/ Swap.
- Airdrop khi có nhiều cống hiến cho dự án/ khi refer user.
- Stake OSD.
👉 Đây là một thiết kế rất hay cho phép token tạo ra từ giá trị thật của dự án, thay vì để cho các VC và cá mập bơm thổi. Đặc biệt 1KX sẽ được hưởng 50% doanh thu từ tất cả sản phẩm của dự án.
Ngoài ra, 1KX còn đi theo cơ chế veToken giống Curve, đây là một cơ chế cực hay tạo giá trị cho token holder mà đã được nhiều dự án áp dụng theo. Với 1KX, dự án còn add thêm cơ chế Boost Power để boost cho người stake 1KX dài hạn.
Có thể thấy, doanh thu 1KX sẽ chia đôi cho 1KX holder và đi vào Treasury. Quỹ này được dùng để back thêm cho OSD, mặc dù OSD đã được back bởi tài sản trong pool. Đây là một cơ chế hợp lí vì OSD là xương sống phát triển của toàn dự án. Ngoài ra, 1KX còn có Insurance Pool và Liquidator, những sản phẩm để bảo vệ cho trader, cơ chế khá hay và mới lạ.
➡ Vừa tạo ra giá trị thật cho dự án, lại vừa thu hút user/ trader và tạo động lực cho 1KX holder.
Cộng đồng
Hiện tại, twitter @1kxprotocol đang có hơn 11k người follow, trong nhóm discord cũng có khoảng 13k thành viên. Nếu nói là chạy trên cả Aptos và zkSync thì lượng follow này gần như chưa đủ lớn, nhưng hợp lí vì zkSync là một hệ sinh thái tiềm năng mà ít được chú ý. Hơn nữa, mức tương tác này so với các Dapp trên Aptos cũng đang là khá lớn.
Saber
Saber là một AMM stablecoin giống như Curve, nhưng sau đó đã phát triển thêm cả các sản phẩm synthetix như wBTC, stETH, wETH, … Điểm nối bật là vì dự án này đã từng là một dự án lớn trên Solana, được back bởi Multicoin, Solana Venture, Coin98 Venture và nhiều quỹ lớn khác. Thời gian gần đây Saber đã quyết định sẽ deploy trên Aptos.
Mặc dù đã từng có báo cáo về việc Saber làm khống TVL, nhưng nếu thị trường FOMO hệ sinh thái Aptos thì 1 dự án lớn như này vẫn cần được chú ý.
