Là mạng lưới hàng đầu nơi chứa tới hơn 60% dòng tiền của toàn thị trường, Etherum đã luôn gặp phải vấn đề tắc nghẽn và phí giao dịch cao. Có lúc gas fee cho một giao dịch trên Ethereum lên tới 100 USD.
Nhiều người cho rằng, sau The Merge và chuyển hoàn toàn sang PoS, Ethereum sẽ giảm mạnh mức gas fee. Tuy nhiên đây là một hiểu lầm phổ biến, The Merge chỉ làm giảm mức năng lượng tiêu thụ, giảm phát cho $ETH và tạo động lực hold ETH dài hạn. Sự kiện này không làm giảm phí gas. Mức gas fee được dựa trên cung cầu vậy nên chừng nào nhu cầu trên mạng Etherum vẫn lớn, gas fee vẫn sẽ cao.
👉 Bởi vậy, sau The Merge những giải pháp Layer 2 vẫn là rất cần thiết, sự phát triển của Layer 2 sẽ đi đôi cùng sự phát triển của Ethereum, không phải ngược lại. Dưới đây là những dự án nổi bật mà Holdstation cho là cần quan tâm.
Các giải pháp Layer 2 hiện tại trên thị trường
Rolls Up
Trong Rolls Up sẽ bao gồm Zk-Rolls Up và Optimistic Rolls Up. Về mặt công nghệ, Zk Roll up sẽ có ưu thế dài hạn hơn Optimistic, bản thân Vitalik cũng từng nói về điều này. Tuy nhiên, để một dự án phát triển cần phụ thuộc nhiều vào team, chiến lược và rất nhiều yếu tố khác. Các dự án cần chú ý:
Arbitrum – Dự án lớn nhất chiếm đến 50% TVL của nhóm layer- 2, và chưa có token. Hệ sinh thái đã phát triển mạnh mẽ . Arbitrum vẫn đang chủ động thu hút dòng tiền qua sự kiện Arbitrum Odissey. Hiện đã bị hoãn, nhưng cuối tháng 8 này Arbitrum Nitro sẽ khởi chạy cải thiện tốc độ xử lí cho phép Arbitrum tiếp tục kéo dòng tiền. Về tin tức, Arbitrum mới đây công bố làm Arbitrum Nova cùng Reddit và FTX, chắc chắn sự kiện này sẽ đem lại lượng lớn người dùng về Arbitrum.
Optismism – Dự án với TVL top 2, gần đây pump mạnh sau sự kiện "boost" bằng OP cho cả hệ sinh thái. Về công nghệ, dự án không nổi trội nhưng lại có một hệ sinh thái lớn mạnh với các Dapp hàng đầu như Synthetix, Aave. Mặc dù đã x3 từ đáy sau nhịp điều chỉnh hạ nhiệt, tuy nhiên mức cap $300 triệu vẫn ở mức chấp nhận được, và có thể cân nhắc việc "boost" của OP vẫn còn duy trì dòng tiền vào hơn 2 tháng nữa.
Top các Layer 2 với TVL cao nhất
ZkSync - Dự án dẫn đầu trong cuộc đua ZkEVM, có thể nói về mặt công nghệ, đây là một dự án rất đáng chú ý với công nghệ ZkEVM nổi trội. ZkSync raise được gần 260M từ những backer uy tín như a16z, Consensys, Dragonfly hay chính Ethereum. Dự án chưa có token nhưng đã mạng tay với 200M để phát triển hệ sinh thái. Ngoài ra, có backer là những sàn CEX lớn nhất như Bybit, Binance, Coinbase, … là lợi thế lớn cho ZkSync.
Validium
Validium là một giải pháp mở rộng tương tự ZkRollup. Dự án cần chú ý:
StarkWare - đối trọng với ZkSync, Starkware cũng raise được hơn 170M từ nhiều quỹ uy tín như Paradigm, Sequoia, Multicoin,Pantera ... Dự án cung cấp cả 2 giải pháp Zk và Validium. StarkWare gồm 2 phần chính là StarkEx và StarkNet.
StarkEx thiên về mảng NFT, gaming đã launch từ 2020 và vận hành nhiều dự án nổi tiếng như IMX, Sorare, dYdX (ver 3.0). Còn StarkNet mặc dù chưa được cộng đồng để mắt nhưng hệ sinh thái này đang phát triển rất mạnh mẽ, hiện tại đã có khoảng gần 100 dự án trong hệ với đầy đủ các mảng từ DeFi tới NFT, Bridge, … Giai đoạn này StarkNet vẫn đang tăng trưởng mạnh và theo mình là cần chú ý.
Side Chain
Khác với những giải pháp Layer 2 trên, Side Chain chạy độc lập và song song thay vì chạy trực tiếp trên mạng Ethereum. Bởi vậy, tính bảo mật trên Side Chain thường sẽ kém hơn, đổi lại là khả năng mở rộng. Dự án cần chú ý:
Polygon – Mặc dù chỉ là side chain cho Ethereum, Polygon đang là một trong những chain có TVL lớn nhất hiện tại. Đã quá phổ biến trong cộng đồng với mức phí rẻ, giao dịch nhanh chóng nhưng không nhiều người biết Polygon đang xây dựng một đế chế ngầm.
Polygon cung cấp một loạt các sản phẩm từ Polygon Nightfall cho đến Miden, Hermez, Avail, … để phục vụ tối đa cho cả nhóm khách hàng doanh nghiệp và cá nhân. Dường như Polygon có mọi ưu điểm mà các bên có, VD Zk Sync có ZkEVM thì mới đây Polygon cũng ra mắt ZkEVM, AVAX có Subnet thì Polygon có SuperNet ... Nhờ hội tụ đủ các ưu điểm và mạnh tay chi cho hệ sinh thái, Polygon vẫn tăng trưởng rất mạnh dù trong mùa downtrend.
Tổng kết
Ngoài ra, còn rất nhiều giải pháp mở rộng khác cho Ethereum như Plasma, State Channels và những dự án nổi tiếng như SKALE, Loopering, xDAI. Nhưng trên đây là những dự án mà Holdstation cho là sẽ phát triển mạnh mẽ nhất cùng với sự đi lên của Ethereum 2.0 trong thời gian tới.
